MOOC AE: 2 (TOPAS)
Agrar Economy 


«Գյուղատնտեսական արտադրության ընթացակարգերի գնահատում»
աշնանացան ցորենի օրինակով


Բովանդակություն
1.1. Արտադրական գործընթացների տարբերակումը: Ինչու՞ է այն կարևոր:

2.1 Արտադրական գործընթացների փոխկապակցվածությունը

2.2 Արտադրական ոեսուրսների օգտագործումը

 3. Արտադրական արդյունք (հիմնական արդյունք, երկրորդային /լրացուցիչ/ արդյունք, սուբսիդավորում)

 4.1 Փոփոխական ծախսեր / Սերմացու

 4.2 Փոփոխական ծախսեր / Պարարտանյութեր

 4.3-4.4 Փոփոխական ծախսեր / Բույսերի պաշտպանության միջոցներ, մեքենայացման ծախսեր

 4.5 Այլ փոփոխական ծախսեր

 5.1. Ընթացիկ արտադրության միջոցներ 

 5.2. Աշխատուժի ծախսեր

 5.3. Արտադրական հողատարածքի (վարելահողեր) ծախսեր / Գյուղատնտեսական արտադրության համար պահանջվող սեփական- և վարձակալությամբ վերցված հողատարածքների ծախսերի հաշվարկը

 5.4. Արտադրության- և մատակարարման իրավունքի ծախսեր

 5.5. Հաստատուն ծախքեր

 5.6. Այլ ուղղակի հաստատուն և համամասնական անուղղակի ծախսեր

 6.1 Հաստատուն ծախսածածկման համար մնացորդային գումարի հաշվարկը (ՀԾՄԳ-հաշվարկ)

 6.2.1 Ընդհանուր ծախսեր, զուտ շահույթ, շահույթ

 6.2.2 Ընդհանուր ծախսերի, զուտ շահույթի, շահույթի հաշվարկման օրինակ

 6.3. Արտադրության միջոցների օգտագործման արդյունավետության հաշվարկ

 6.4. Սահմանային ծախքեր

 6.5. Արտադրության արդյունավետության համեմատական գնահատումը

 7. Արտադրության ինտենսիվության արդյունավետությունը


   

TOPAS MOOC 
Ագրարային արտադրության էկոնոմիկայի

Զանգվածային Բաց Առցանց Դասընթաց (MOOC)
Erasmus+ TOPAS համագործակցող համալսարանների համատեղ մասնակցությամբ

TOPAS E+ առցանց դասընթացի համառոտ մեկնաբանությունը
Պրոֆ. Դր. Ռալֆ Շլաուդերեր

«Գյուղատնտեսական արտադրության ընթացակարգերի գնահատում» MOOC- դասընթացը հանդիսանում է Եվրոմիության կողմից ֆինանսավորվող Erasmus+ TOPAS CBHE 585603 համագործակցող համալսարանների համատեղ արդյունք:

Նպատակները.
- խթանել դասախոսությունների ու դասավանդման ժամանակակից մեթոդների կիրառումը համագործակցող համալսարաններում
- համալսարանական գիտելիքներն առցանց հասանելի դարձնել մեր հասարակության բոլոր շահագրգիռ խմբերին

Դասընթացի նպատակն է փաստացի գյուղացիական տնտեսության օրինակով և գործնական հաշվարկների միջոցով գյուղատնտեսական արտադրության ոլորտում տնտեսագիտական որոշումների կայացման համար տեսական հիմք տրամադրել: Այս դեպքում դասընթացն առաջին հերթին վերաբերում է բուսաբուծական արտադրության՝ աշնանացան ցորենի ապրանքային արտադրական արդյունքի, արտադրական կարճաժամկետ և երկարաժամկետ ծախսերի հաշվարկին: Գործընթացում վերլուծվում է այն հարցը, թե արդյո՞ք շահութաբեր է տվյալ բուսաբուծական արտադրությունը կարճաժամկետ և երկարաժամկետ առումներով՝ թե ոչ: Նման հարցադրումներով և օրինակներով քննարկվում և պարզաբանվում են տնտեսագիտական որոշումների կայացման տեսական հիմունքները: Առծածված հարցադրումներն ու վերլուծված տեսական սկզբունքները կիրառվում են առանձին արտադրական օրինակների վրա: Հաշվարկների արդյունքները վերլուծվում և գնահատվում են որոշումներ կայացողների՝ գյուղատնտեսական արտադրության վարողների տեսանկյունից: Բացի այդ, դասընթացն օգտագործում է Moodle- ծրագրային հարթակը՝ առարկայի ավելի մանրամասն ու մատչելի դասավանդման համար: Յուրաքանչյուր բաժնի կամ մոդուլի համար նախատեսված է վիրտուալ ֆորում՝ ներկայացված հարցադրումների և քննարկումների համար, որն էլ հասանելի է բոլոր օգտատերերին:

Ներկայացված առցանց դասընթացը E+ TOPAS- ծրագրի մասնակից բոլոր տասը համալսարանների համատեղ և հավասարազոր աշխատանքի արդյունքն է:

Ի՞նչ կարող եմ սովորել այս դասընթացում ⮟

Ի՞նչ կարող եմ սովորել այս դասընթացում?

  • Գյուղատնտեսական ապրանքային արտադրական արդյունքի և արտադրական ծախսերի ճշգրիտ գնահատում (համամասնական փոփոխական հատուկ ծախսեր և հաստատուն ծախսեր) ու դրանց գործնական կիրառությունը բնորոշ տնտեսություններում (օր. հացահատիկի արտադրություն):
  • Սահմանել և տնտեսության փաստացի տվյալների հիման վրա և դրանց օրինակով հաշվարկել ու մեկնաբանել համամասնական փոփոխական հատուկ ծախսերը, հաստատուն ծախսերը, ուղղակի, անուղղակի, ընթացակարգային և համեմատական ծախսերը:
  • Հաշվարկել և պատշաճ կերպով մեկնաբանել ապրանքային արտադրանքը կամ արդյունքը (հիմնական արտադրանք և երկրորդային կամ ուղեկցող արտադրանք) փոփոխական, հաստատուն և ընդհանուր արտադրական ծախսերը, ինչպես նաև շահույթն ու զուտ շահույթը՝ մեկ տարվա ընթացքում և ելքի մեկ միավորի համար (1 տարում՝ 1 հա. հացահատիկի համար):
  • Հաշվարկել արտադրական գործոնների ներդրման արդյունավետությունը, գնի և ինքնարժեքի սահմանային շեմը, բերքի արտադրության արդյունավետության միջոցառումների համեմատական գնահատումը և համապատասխան արդյունքների պատշաճ վերլուծությունը: Հաշվարկել և մեկնաբանել արտադրության ինտենսիվության փոփոխության արդյունավետությունը:
  • Առկա են աշնանացան ցորենի արտադրական ծախսերի, եկամտաբերության և շահութաբերության գործնական հաշվարկման օրինակներ:
  • Ի՞նչ նախնական գիտելիքներ են անհրաժեշտ ⮟

    Ի՞նչ նախնական գիտելիքներ են անհրաժեշտ?

    Դասընթացին հաջողությամբ մասնակցելու համար անհրաժեշտ է հիմնական գիտելիքներ՝ գյուղատնտեսական գիտությունների բնագավառում (բոլոր ոլորտներում):

    Որքա՞ն է դասընթացի ծանրաբեռնվածությունը ⮟

    Որքա՞ն է դասընթացի ծանրաբեռնվածությունը?

    Շաբաթական մոտ 6 ժամ:

    Կարո՞ղ եմ վկայագիր ստանալ ⮟

    Կարո՞ղ եմ վկայագիր ստանալ

    Եզրափակիչ քննությանը մասնակցելու և հաջողությամբ հանձնելու դեպքում (HSWT- ում կամ գործընկեր համալսարաններում) մասնակիցները կստանան մասնակցության հավաստագիր և վկայագիր 2.5 ECP Եվրոպական ուսումնական-վարկային միավորով:


    Բավանդակություն


     1.1. Արտադրական գործընթացների տարբերակումը: Ինչու՞ է այն կարևոր (Պրոֆ. Դր. Ռալֆ Շլաուդերեր, HSWT Գերմանիա)

    Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի


      2.1 Արտադրական գործընթացների փոխկապակցվածությունը : (Պրոֆ. Դր. Ռալֆ Շլաուդերեր, HSWT Գերմանիա)

    Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, Լիանա Խաչատրյանի


      2.2 Արտադրական ոեսուրսների օգտագործումը (Պրոֆ. Դր. Ռալֆ Շլաուդերեր, HSWT Գերմանիա)

    Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, Լիանա Խաչատրյանի


     3. Արտադրական արդյունք (հիմնական արդյունք, երկրորդային /լրացուցիչ/ արդյունք, սուբսիդավորում) (Դր. Արման Տոնիկյան, ANAU-ՀԱԱՀ Հայաստան)

       |      |       Ուղղակի վաճարումներ

    Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի


     4.1 Փոփոխական ծախսեր / Սերմացու (Դր, Յուլիան Կալինովսկի, Դր. Ստանիսլավ Մինթա, WUELS, Լեհաստան)

       |     

     Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, Լիանա Խաչատրյանի


     4.2 Փոփոխական ծախսեր / Պարարտանյութեր (Դր. ստանիսլավ Մինթա, WUELS, Լեհաստան)


       |      |  1 հա աշնանացան ցորենի արտադրության համար սննդանյութերի (պարարտանյութերի) հավասարակշռված պահանջարկի հաշվարկման օրինակ:

     Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, Լիանա Խաչատրյանի


     4.3-4.4 Փոփոխական ծախսեր / Բույսերի պաշտպանության միջոցներ, մեքենայացման ծախսեր (Դր. Օլեհ Պաշկո, SNAU, Սումի, Ուկրաինա)


    Թունաքիմիկատներ   |  Մեքենայացում
    Բույսերի պաշտպանության միջոցների ծախսեր   |   Մեքենայացման ծախսեր

     
    Մեքենայացման փոփոխական և հաստատուն ծախսերի հաշվարկի օրինակ.
     

     Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, տ.գ.թ.Վարդան Ալեքսանյանի, Լիանա Խաչատրյանի


     4.5 Այլ փոփոխական ծախսեր (Դր. Ա. Թոյչիև, TSAU- Անդիջանի մասնաճյուղ, Ուզբեկստան)


         |     

     Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, տ.գ.թ.Վարդան Ալեքսանյանի


     5.1. Ընթացիկ արտադրության միջոցներ  (Դր. Արման Տոնիկյան, ANAU-ՀԱԱՀ Հայաստան)


      |        

     Թարգմանությունը՝  տ.գ.թ. Անի Պետրոսյանի, տ.գ.թ.Վարդան Ալեքսանյանի


     5.2. Աշխատուժի ծախսեր (Պրոֆ. Դր. Արամ Կարապետյան, YSU-ԵՊՀ, Հայաստան)


         |    

    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Կարապետյանի


     5.3. Արտադրական հողատարածքի (վարելահողեր) ծախսեր / Գյուղատնտեսական արտադրության համար պահանջվող սեփական- և վարձակալությամբ վերցված հողատարածքների ծախսերի հաշվարկը (Դր. Արման Տոնիկյան, ANAU-ՀԱԱՀ Հայաստան)


        |    

    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Կարապետյանի


     5.4. Արտադրության- և մատակարարման իրավունքի ծախսեր (Դր. Վիտալի Ռադկո, NBUPiP, Կիև, Ուկրաինա)


       

     Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Կարապետյանի


     5.5. Հաստատուն ծախքեր (Դր. Վիտալի Ռադկո, NBUPiP, Կիև, Ուկրաինա)


      |    

    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Կարապետյանի


     5.6. Այլ ուղղակի հաստատուն և համամասնական անուղղակի ծախսեր (Պրոֆ. Դր. Ֆարհոդ Ահրորով SamVMI, Սամարղանդ, Ուզբեկստան)


        |     

    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Կարապետյանի


     6.1 Հաստատուն ծախսածածկման համար մնացորդային գումարի հաշվարկը (ՀԾՄԳ-հաշվարկ) (դոց. Հենրի Մեթյու, WUC, Վրիթթլ , Մեծ Բրիտանիա)


    ՀԾՄԳ    |   ՀԾՄԳ   |    ՀԾՄԳ I, II, II   |   ՀԾՄԳ  I, II, II

    Թարգմանությունը՝ տ.գ.թ. Նաիրուհի Ջրբաշյանի


     6.2.1 Ընդհանուր ծախսեր, զուտ շահույթ, շահույթ (դոց. Հենրի Մեթյու, WUC, Վրիթթլ , Մեծ Բրիտանիա)


     

    Թարգմանությունը՝ տ.գ.թ. Նաիրուհի Ջրբաշյանի


     6.2.2 Ընդհանուր ծախսերի, զուտ շահույթի, շահույթի հաշվարկման օրինակ (Միլիցա Կոչիչ, HSWT, Գերմանիա)


     
    Թարգմանությունը՝ տ.գ.թ. Նաիրուհի Ջրբաշյանի


     6.3. Արտադրության միջոցների օգտագործման արդյունավետության հաշվարկ  (դոց. Հենրի Մեթյու, WUC, Վրիթթլ , Մեծ Բրիտանիա)


      |     

    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Առաքելյանի


     6.4. Սահմանային ծախքեր (Դր. Վլադ- Նիկոլա Արսենոայա UASVM, IASI, Ռումինիա)


      |  


    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Առաքելյանի


     6.5. Արտադրության արդյունավետության համեմատական գնահատումը (Դր. Արամ Արիստակեսյան, HSWT Գերմանիա)


      |    

    Թարգմանությունը՝ Դր. Արամ Արիստակեսյանի


     7. Արտադրության ինտենսիվության արդյունավետությունը (Դր. Կատերինա Տուժիկ, NBUPiP, Կիև, Ուկրաինա)


      Վերլուծություն   |    Հաշվարկի օրինակ  


    Թարգմանությունը՝ պրոֆ. դր. Արամ Առաքելյանի